PLC otomasyon sistemleri mekanik, elektrikli ve hidrolik mekanizmalarda gerçekleşen işlemleri otomatikleştirmek, izlemek ve kontrol etmek için kullanılır. PLC nedir? sorusu için Programmable Logic Controller kelimelerinin kısaltması olan dijital bilgisayar sistemi bir otomasyon cihazı olduğu söylenebilir.
Çoğunlukla endüstriyel otomasyon uygulamalarında tercih edilen bu sistem, sensörlerden ya da diğer kaynaklardan alınan giriş sinyallerini ve verileri işleyip programlanmış mantık işlemi haline getirir. Ayrıca motorlardan ya da valflerden gelen çıkış sinyallerini kontrol edilmesi de mümkündür.
Gerek dijital gerek analog şekilde giriş ve çıkışları yönetebilen PLC’lerin önemli özellikleri arasında diğer cihazların birbiriyle haberleşebilmesi de bulunur. Bu haberleşme ise internet ya da yerel ağ üzerinden sağlanmaktadır.
PLC’lerin Kullanım Alanları
Otomasyon teknolojisinin kullanıldığı birçok alanda PLC’ler tercih edilebilir. Bazı alanlara yönelik verilebilecek örnekler şu şekilde sıralanabilir:
– Endüstriyel üretim; kitle üretiminin uygulandığı gıda, içecek, otomotiv, tekstil gibi endüstrilerin üretim süreçlerinde sensörlerin ve aktüatörlerin iletişimini sağlayıp üretim işleminin devamını sağlar.
– Robotik ve Otomasyon; CNC makineleri, endüstriyel robotlar ve konveyör sistemleri gibi cihazlar ile kullanılarak üretimde otomasyonu artırır.
– Enerji Alanı; PLC’ler tüm enerji üretim sahalarında, enerji iletim ve dağıtım uygulamalarında kullanılabilir. Ayrıca ısıtma, havalandırma ya da aydınlatma fonksiyonlarının bulunduğu bina yönetimlerinde tercih edilebilir.
– Tarım Uygulamaları; tarımsal faaliyetlerde kullanılan traktör benzeri birçok iş makinesinin güç, hareketlilik ve diğer fonksiyonları PLC otomasyon cihazları ile takip edilebilir.
PLC kullanımına bina sistemlerinde yer alan su, yangın koruma, havalandırma gibi sıhhi tesisatlar da dahil olmak üzere birçok farklı alanda başvurulabilir.
PLC’lerin Önemli Özellikleri
Endüstriyel işlemlerin daha güvenilir, daha verimli ve daha hızlı hale getirilmesi için tercih edilen PLC’lerin bazı önemli özellikleri bulunmaktadır. Bu özellikler arasında programlanabilme, esneklik, güvenilirlik, yüksek performans, kullanım kolaylığı, hızlı entegrasyon gibi durumlar yer alır.
PLC’ler programlanabilme özelliği ile birçok işlev için önceden programlanabilir. Yüksek güvenlik konsepti ile üretilen bu cihazlar farklı endüstrilerde alternatif sensör ve aktüatörler ile kullanılabilir. Sağladığı otomasyon yetisi ve sahip olduğu teknolojik donanımlarda işletme verimliliğini artırır.
PLC Sisteminin Çalışma Mekanizması
Gerek otomasyon gerek kontrol sistemlerinin yönetilmesinde kullanılan PLC sistemlerinin çalışma mekanizması sensörlerden gelen verilerin işlenip programlama talimatı kapsamında işlevlerini yerine getirmesinden oluşmaktadır. Çalışma sürecinde PLC tarafından yürütülen etkin bir kontrol mekanizması da bulunur.
Hassas sensörler üretim hattındaki paketlerin doluluk seviyesini ölçümleyip endüstriyel robotu buna göre konumlandırabilir. Sonrasında gerçekleşen işlemler ve işlemlerin tamamlanması ile kontrol öğeleri tarafından yeterlilik testine tabi tutulur.
PLC’ler Hakkında Bilinmesi Gerekenler
PLC cihazları çoğunlukla 3 ana kısımdan oluşur. Bunlar giriş birimi, işlemci birimi ve çıkış birimidir. Giriş birimi çevreden gelen sinyalleri işlemci birimine aktarır. PLC’nin beyni sayılabilen işlemci kısmı gelen sinyalleri okuyarak işlem talimatını başlatır.
Çıkış birimi ise aktüatör parçaların kontrolünü sağlar. PLC bünyesinde yer alan diğer birimler ise güç kaynağı, programlama birimi, iletişim modülü ve göstergeler olarak sıralanabilir. Yeniden yapılandırılması ve programlanması kolay olan PLC’ler değişen endüstriyel gereksinimlere kolayca uyum sağlayabilir.
PLC’lerin titreşime, toza, darbeye karşı dayanıklılık gibi avantajlarının yanında programlama bilgisi ve yüksek maliyet benzeri dezavantajları da olabilir.
